Proceder – Tomasz Chada (ocena 7/10)
Zmarnowane, przez nałogi i kontakty ze światem przestępczym, życie utalentowanego polskiego rapera w filmie Michała Węgrzyna.
Młody chłopak z niepełnej rodziny, wychowywany przez matkę pielęgniarkę wpada w środowisko przestępcze. Na początku kradnie z wagonów, a następnie uczestniczy w procederze kradzieży samochodów. Nadzieją na normalne życie jest talent raperski i możliwość wydania własnej płyty. Ale na to potrzebne są pieniądze. Zarabianie ich na handlu narkotykami powoduje popadanie w zgubny nałóg.
Scenariusz oparto na historii Tomasza Chady, rapera który w pewnym momencie osiągnął dużą popularność, jednak wykorzystano wiele inspiracji z podobnych tego typu przypadków: chłopak z patologicznej lub niepełnej rodziny, bez perspektyw do uczciwej pracy, popadający w złe towarzystwa, w konflikt z prawem, w nałogi. Jakże wielu nawet nie dowie się o talencie, który posiada. Bohater filmu ma odrobinę więcej szczęścia, bo jego zamiłowanie do rapu przynosi mu komercyjny sukces. Wciąż jednak jest targany pomiędzy możliwością ułożenia sobie życia w szczęśliwej rodzinie, a popadaniem w kolejne kłopoty i odsiadki w zakładach karnych.
Michał Węgrzyn porwał się na kompleksowe przedstawienie losu bohatera obejmujące zarówno genezę jego sytuacji (trudne dzieciństwo), początki kontaktów z przestępcami, a równolegle miłość do matki, kolejnych kobiet, czy też niezwykły talent do rapowania. Filmowa historia obejmuje kilkanaście lat i przekształca się w film długi, a jednocześnie kompleksowy i różnoraki gatunkowo. Jest tutaj kino więzienne, romantyczne, obyczajowe, sensacyjne, a nawet komediowe. Jak na jeden film wydaje się zbyt dużo, ale takie było życie bohatera, po części inspirowanego prawdziwą historią, a po części na potrzeby filmu dopełnionego z innych życiorysów. Dzięki temu całość stanowi kompleksową biografię i ma silne oddziaływanie na widza poprzez ukazanie postaci niezwykle barwnej, tragicznej, acz charakterystycznej dla trudnych środowisk.
Węgrzyn wychodzi obronną ręką z każdej fazy tego filmu: sceny dramatyczne są odpowiednio ułożone, sensacyjne poprawnie zmontowane, muzyczne uzupełnione autentycznymi piosenkami rapowymi, a więzienne ratuje mocne poczucie humoru. Nawet wątki romantyczne nie psują ogólnego obrazu filmu mocnego, autentycznego, chociaż nad wyraz przygnębiającego. Ileż takich nieodkrytych talentów kończy w rynsztoku …
Na szczególną uwagę w filmie zasługuje charyzmatyczna rola Piotra Witkowskiego. Chociaż kradną mu po części film w drugoplanowych, ale bardzo dynamicznych kreacjach Małgorzata Kożuchowska i Antoni Pawlicki. Węgrzyn ma duże szczęście do aktorów, bo wykorzystując bardzo różny przekrój praktycznie z każdej kreacji wyciąga maksimum. Jednak po filmie pozostaje wrażenie niezwykle autentycznego Witkowskiego, który w sposób niezwykły wczuł się w tak trudną aktorsko biografię.
„Proceder” to gratka dla wszystkich, którzy zetknęli się z rapem Tomasza Chady. Muzyki jest bardzo dużo i została umiejętnie rozmieszczona w filmie, dzięki czemu nie traci on tempa i dramatycznego tempa. Może jedynie informacje końcowe są zbyt mało czytelne, przez co mniej zaznajomieni z historią widzowie muszą się po filmie posiłkować wiedzą dostępną w Internecie.
Zalety:
autentyczność
kompleksowość biografii
charyzmatyczny Piotr Witkowski
drugoplanowe: Kożuchowska i Pawlicki
muzyka
więzienne poczucie humoru
Wady:
przeskoki gatunkowe
dodane elementy do autentycznej biografii
zbyt uwypuklone wątki romantyczne
długawe
nieczytelne napisy pod koniec
Zwiastun:
rok: 2019
produkcja: Polska
polska premiera: 15 listopada 2019
gatunek: biograficzny
reżyseria: Michał Węgrzyn
scenariusz: Maciej Chwedo, Aleksandra Górecka, Michał Kalicki, Krzysztof Tyszowiecki
montaż: Bartosz Karczyński
zdjęcia: Wojciech Węgrzyn
muzyka: RX Rafał Sielawa
dźwięk: Bartosz Putkiewicz, Paweł Rytelewski
występują: Piotr Witkowski, Agnieszka Więdłocha, Ewa Ziętek, Antoni Pawlicki, Małgorzata Kożuchowska, Jan Frycz, Gabriela Muskała
