"Kapitan Wołkonogow uciekł" - wybacz mi (ocena 6/10)

Rosyjska produkcja o najmroczniejszych czasach z jej historii filmem otwarcia 37 Warszawskiego Festiwalu Filmowego.

Stalinowski Związek Radziecki końca lat 30-tych. Służby wymuszają zeznania na podejrzanych o zdradę socjalistycznych ideałów bezlitośnie wykonując wyroki śmierci. Tytułowy bohater zaczyna mieć wątpliwości co do słuszności takiego postępowania.

Wiarygodna wizja tamtejszego okresu ukazująca przede wszystkim motywy działania. Wykonawcy rozkazów wierzą w słuszność swojego postępowania, wyglądają raczej na przykładnych służbistów niż bezwzględnych morderców. Nawet rodziny ofiar często są przekonane o nieomylności wyroków wobec swoich najbliższych. Film operuje ukazaniem postaw ludzkich na kolejnych przypadkach: matka, ojciec, kat, mała dziewczynka, starsza kobieta. To wskazuje na skalę manipulacji społeczeństwa i siłę kultu ideologii. Tylko wyjątkowo silna wizja może zmienić postrzeganie rzeczywistości doprowadzając do zmiany postawy. Ale to dotyczyło tylko pojedynczych przypadków, szybko usuwanych ze społeczeństwa, nie zagrażających więc systemowi.

Produkcja ma dobre tempo, chociaż może zbyt długo się rozkręca. Momentami to prawie kino sensacyjne – nic dziwnego że Dyrektora Festiwalu Warszawskiego porównał bohatera do obecnego równolegle w kinowej dystrybucji Jamesa Bonda. Twórców produkcji trzeba pochwalić o dbałość ukazania klimatu tamtejszych czasów. A nie mieli łatwo, bowiem produkcja przebiegała w trudnym okresie pandemicznym. Film miał premierę na festiwalu w Wenecji. Jest reżyserskim dziełem Natashy Merkulovej i Alekseya Chupova, których dwa dotychczasowe filmy znalazły uznanie krytyki, ale nie pojawiły się szerzej w Polsce. Warszawski Festiwal jak zwykle potrafi wyłowić i docenić takie reżyserskie perełki.

Plusy:

ukazanie istoty stalinowskiego systemu
uzasadnienie postaw ludzkich
dbałość o szczegóły epoki

Minusy:

długo się rozkręca
trudno rozpoznawalne postacie

tytuł oryginalny: Kapitan Volkonogov bezhal

produkcja: Rosja, Francja, Estonia

rok: 2021

gatunek: dramat

festiwale: Wenecja, 37. Warszawski Festiwal Filmowy

Zwiastun:

reżyseria: Natasha Merkulova, Aleksey Chupov
scenariusz: Natasha Merkulova, Aleksey Chupov, Mart Taniel
zdjęcia: Mart Taniel
montaż: François Gédigier
muzyka: Elena Stroganova, Matis Rei
obsada: Yuriy Borisov, Timofey Tribuntsev, Aleksandr Yatsenko, Nikita Kukushkin, Vladimir Epifantsev, Anastasiya Ukolova, Natalya Kudryashova, Dmitriy Podnozov, Viktoriya Tolstoganova, Yuriy Kuznetsov, Igor Savochkin